Mos hoort thuis in het bos

Je hebt MOS, en je hebt ALGEN 


MOSSEN  zijn tal van kleine plantjes (spoorplantjes) die in grote hoeveelheden tegen elkaar aan groeien. Zoals je waarschijnlijk al een keer hebt gezien, lijken mossen geen wortels te hebben! In feite heeft mos slechts heel kleine wortels (de rizoïden) en deze dienen dan vooral voor om zich vast te hechten aan de ondergrond waarop zij groeien. Door de wind worden de zaadjes van mos overal verspreid, zo ook op het dak en op tegels, muren, ...

Aangezien mos vooral water nodig heeft en slechts heel weinig zonlicht, zal je op plaatsen waar het minste zon bij kan ook het meeste mos terugvinden. Dit leidt dan natuurlijk tot het probleem dat vocht zich in grote aantallen zal ophopen, waardoor schimmels ontstaan.


Verschillende types mos :


1)BlADMOSSEN


   -TOPKAPSELMOSSEN

  • Staan meestal dicht op elkaar. Op deze wijze beschermen ze zichzelf tegen uitdroging
  • Ze vormen zodes (groepje dicht op elkaar staande mosplantjes)    
  • Kussentjes (de mosplantjes staan zeer dicht op elkaar gedrukt)    
  • Pollen (kleine kussentjes)     

Soms komen topkapselmossen ook solitair voor.


De naam verraadt het al een beetje: bij de topkapselmossen groeit het sporenkapsel uit de top van het mosplantje. Verdere kenmerken van topkapselmossen zijn: 

  • De stengel van topkapselmossen is onvertakt en rondom bebladerd.
  • De plantjes staan rechtop


Bedrieglijk uiterlijk. 

Om uitdroging door felle zon, droogte of snijdende wind te voorkomen, hebben mossen verschillende overlevingsstrategieën ontwikkeld. 

Zoals hierboven al genoemd, ze groeien vaak dicht op elkaar, om zo met elkaar het vocht beter te kunnen vasthouden. 

Veel topkapselmossen, zoals bijv. de sterretjes, verschrompelen bij droogte. Giet in de zomer maar eens wat water op

schijnbaar verdorde mossen, het is verbazingwekkend hoe snel ze er weer kwiek bij staan! 

Soorten als bijv. haarmossen en viltmutsen verschrompelen niet, maar drukken de bladen stijf tegen de stengel aan om

verdamping tegen te gaan. 

Sommige topkapselmossen hebben een glashaar. Dit is een lange, witte punt aan de bladtop die het zonlicht weerkaatst

en zo uitdroging tegengaat.

Het uiterlijk van het mos verandert sterk door deze reactie op droogte. Iets om alert op te zijn! 


Vorm van de blaadjes.

 De blaadjes van topkapselmossen zijn vaak smal lancetvormig tot driehoekig, maar er zijn veel uitzonderingen op deze regel. Erg veel heb je dus niet aan deze constatering. 


Waar? De topkapselmossen zijn de pioniers, ze zijn licht minnend en kunnen goed tegen droogte. Je vindt ze daarom veel in open terrein en op droog zand. 


Enkele topkapselmossen

Bisschopsmuts, Gerimpeld boogsterrenmos, Gaffeltandmos, Gewoon smaragdsteeltje, Haarmutsen, Knikmossen, Gewoon purpersteeltje, Achterlichtmos, Gewoon sikkelsterretje, Muisjesmos, Groot duinsterretje (is een van de meest voorkomende mossen in de duinen. Ze groeit op zonnig, droog, kalkrijk zand en gruis) 


           

 -SLAAPMOSSEN  

  vormen matjes : 

  ze spreiden zich als een tapijt uit over het substraat. Soms zijn er meerdere lagen boven elkaar.


De aanduiding ′slaap′ duidt op het feit dat deze mossen niet rechtop staan, maar min of meer plat op het substraat liggen. 

  • De sporenkapsels ontspringen zijdelings aan de stengel, niet aan de top. 
  • Slaapmossen zoeken kruipend over de ondergrond hun weg. 
  • De plantjes zijn vertakt. De wijze waarop ze zich vertakken is een belangrijk determinatiekenmerk. 


Wijze van vertakken.

Meestal is de stengel onregelmatig vertakt, er ontspringt her en der een zijtak. Maar er zijn ook duidelijk geveerde mossen: bij deze mossen staan de zijtakken op regelmatige afstanden en ze liggen in een plat vlak. Soms zijn de zijtakken ook weer vertakt. Bij etagemossen en thujamossen zijn er meerdere lagen van vertakte stengels boven elkaar. Enkele slaapmossen groeien rechtop. De bekendste is gewoon haakmos. 


Rondom of schijnbaar tweerijig, afgeplat bebladerd. 

Slaapmossen zijn rondom bebladerd. Er zijn echter flink wat uitzonderingen, deze mossen lijken tweerijig bebladerd omdat de plant afgeplat is. 


Vorm van de blaadjes.

Het blad van slaapmossen is meestal driehoekig. De nerf reikt meestal tot de top, maar kan ook ruim voor het blad midden eindigen of zelfs geheel ontbreken of kort en dubbel zijn.


Enkele slaapmossen :

  • Gewoon dikkopmos 

Een van de meest voorkomende slaapmossen is het Gewoon dikkopmos. Gewoon dikkopmos is niet erg kieskeurig en groeit overal: in gazons, tuinen, bermen en bossen, op de grond, op schors of steen, het maakt niet uit! Gewoon dikkopmos kapselt uitbundig. Zo zie je vaak dode stammen in het bos die voor een groot deel bedekt zijn met een roodbruinig tapijt van kapsels. Als er een kapselsteel is (en die is er bijna altijd wel te vinden) dan kun je voelen of deze ruw is. Dikkopmos herken je in eerste instantie aan de ′dikke, witte kop′. Maar afhankelijk van de weersomstandigheden is deze helaas niet altijd even eenvoudig te ontwaren.

  • Gesnaveld klauwtjesmos 

is zeer algemeen en groeit eigenlijk ook overal. Evenals Gewoon dikkopmos kapselt dit mos uitbundig. De kapselsteel is echter glad. Het deksel lang gesnaveld. Gesnaveld klauwtjesmos is erg variabel van vorm.



  -VEENMOSSEN

Veenmossen hebben een afwijkende bouw. Ze groeien dicht tegen elkaar aan in kussens of zoden. De stengel staat rechtop en heeft in bundels staande zijtakken. Meestal hangen per bundel twee of drie takken langs de stengel naar beneden en staan er drie of vier af. Het blad van veenmos heeft geen nerf. Er is een verschil tussen stengel- en takbladen. In het veld kun je kijken naar 

  • bladvorm
  • tanden
  • omgerolde bladrand of niet
  • glans en kleur


Maar meestal zal er toch een microscoop aan te pas moeten komen als je de soort wilt benoemen. Sommige veenmossen kun je aan de kleur herkennen. De verkleuring vindt vooral in de herfst plaats.


2)LEVERMOSSEN 

   -BEBLADERDE LEVERMOSSEN

Bebladerde levermossen hebben een stengel met blaadjes en vormen matjes. Ze hechten zich vaak aan het substraat. De stengel van bebladerde levermossen is aan weerszijden bebladerd, de blaadjes liggen in één vlak.

De blaadjes kunnen allerlei vormen hebben: 

  • bladrand gewimperd blad rond tot elliptisch
  • blad tweetoppig
  • blad met meer dan twee lobben
  • blad samengesteld: met een onder- en bovenlob


Deze hoofdvormen kunnen weer gaaf, getand, ingedeukt enz. zijn. Veel bebladerde levermossen hebben een onderblaadje. Dit blaadje heeft vaak een kenmerkende vorm. Een voorbeeld van een bebladerd levermos is het Gedrongen kantmos.


   -THALEUZE LEVERMOSSEN

Die hebben geen takjes met blaadjes, maar lobben. Een bekend voorbeeld van een thalleus levermos is het parapluutjesmos.



   3)HAUWMOSSEN 

Die lijken enigszins op Thalleuze levermossen, en zijn zeldzaam



ALGEN is een verzamelnaam voor een grote, diverse groep organismen. De algen die je vaak op daken, tegels en muren ziet zijn over het algemeen eencellige planten. De meeste algensoorten leven in waterige milieus, maar ze komen ook voor op steenachtige ondergrond, op boomschors en in symbiose met schimmels. Dat zijn dan korstmossen.

Net zoals mossen hebben algen ook rizoïden  om zich vast te hechten aan hun omgeving, en zijn zij tevreden met veel water en weinig zonlicht! 

In principe tasten algen zelf je dak of tegels niet meteen aan, maar geven ze ten eerste een niet zo mooie indruk, maar ten tweede houden zij stof vast. 

Algen en stof zijn de  ideale ondergrond voor de ontwikkeling van mossen! En het gevolg daarvan is natuurlijk weer schimmelvorming!


Besluit : 

Mos komt in 80% van de gevallen voor op daken. Elk dak zal uiteindelijk worden 'bemost', de dakbedekking speelt daarbij geen rol. Wel is het zo dat poreuzere materialen sneller op mosvorming zullen kunnen rekenen. Het is aangeraden om regelmatig ontmossingswerken te laten uitvoeren, en dan ben je bij Mosmonster aan het juiste adres.

We bieden bovendien ook een onderhoudsplan aan, mis de trein niet en stap mee in, met als resultaat : 

zonder zorgen en stress, een proper dak.


Mossen doen tot de verbeelding spreken en zijn prachtig maar horen vooral thuis in het bos. 


Voor vrijblijvend advies of een offerte, bel ons gratis op 0800 15 999. Wij helpen u snel verder.


bron : https://www.yavannah.nl/infoteksten/mossen/mossen_blaadjes.php

Ander advies